رویدادهای 12 بهمن 1357

رویدادهای 16 بهمن1357

1- انتخاب بازرگان به عنوان نخست وزیر دولت موقت، رسما اعلام شد. حكم و فرمان نخست وزیری كه با اتفاق آراء شورای انقلاب و تصویب امام خمینی صادر شده بود، توسط حجت‌الاسلام والمسلمین رفسنجانی در حضور حضرت امام و آقای بازرگان قرائت شد.


2- آسوشیتد پرس: با توجه به اینكه شانس موفقیت بختیار روز به روز كمتر می‌شود، سخنگوی وزارت خارجه آمریكا به ابراز حمایت ملایم از بختیار بسنده كرد.


3- رییس سازمان سیا اعراف كرد كه در رابطه با پیش بینی مسائل ایران، این سازمان ناكام بوده است. وی گفت: چیزی كه ما پیش بینی نمی‌كردیم، این بود كه یک مرد هفتاد و هشت ساله كه مدت چهارده سال در تبعید بود، این نیروها را به هم پیوند زند.

4- كیسینجر گفت: بیم آن می‌رود كه انقلاب اسلامی به سایر كشورها سرایت كند و گناه این حركت، متوجه هدف توخالی حقوق بشر است.

5- آیت‌الله گلپایگانی بازگشت حضرت امام به میهن را به ایشان تبریك گفت.

614- چند وزارتخانه، از جمله وزارت آموزش و پرورش، امور اقتصاد و دارائی، بهداری و دادگستری، توسط نیروهای ارتش اشغال شد.

7- بیست و دو نماینده دیگر مجلس شورا، استعفا دادند.

8- در تظاهرت مردم آغاجاری، عده‌ای به شهادت رسیدند.

9- هشت هزار یهودی از ایران به اسرائیل رفتند.

رویدادهای 17 بهمن1357

1- امام خمینی در سخنان خود گفتند: كار عاقلانه و مفید به حال كشور این است كه بختیار و ارتش در مقابل انقلاب اسلامی، عكس‌العملی مثبت داشته باشند.

2- در پاسخ به پیام‌های تشكر از سوی مردم و یا شخصیت‌ها و گروه‌های مختلف به مناسبت ورود حضرت امام به كشور، از سوی ایشان پیام تشكری خطاب به عموم انتشار یافت.

3- بازرگان موقتا از رهبری نهضت آزادی كناره‌گیری نمود و به مدرسه علوی نقل مكان كرد.
تذكر: در حكم نخست وزیری حضرت امام از وی خواسته شده بود تا بدون واسبتگی حزبی و گروهی به پست نخست وزیری اشتغال یابد.

4- دكتر سعید، رییس مجلس شورا، در جلسه امروز مجلس اظهار داشت: بازگشت حضرت‌ آیت‌الله العظمی خمینی، مرجع عالیقدر تشیع را به خاك وطن از طرف خود و عموم نمایندگان خوش آمد می‌گویم.

5- دلوایح محاكمه وزرای سابق و انحلال ساواك، در جلسه مجلس شورا به تصویب رسید.


6- در مراسم فارغ التحصیلی دانشجویان دانشكده افسری، افسران جوان از سوگند وفاداری به شاه معاف شدند.

7- حجت‌الاسلام فلسفی پس از هشت سال ممنوعیت از سخنرانی، در حضور امام و مردم دیدار كننده از ایشان، سخنرانی كرد.

رویدادهای 18 بهمن 1357

1- حضرت امام در دیدار با روحانیون شهر اهواز گفتند: ادامه نهضت یك تكلیف است.



2- فرماندار نظامی تهران به این دلیل كه مردم به مقررات حكومت نظامی اهمیت نمی‌دهند، ساعات منع عبور و مرور را كاهش داد.

3- سیزده نفر دیگر از نمایندگان مجلس استعفا دادند.

4- مجمع عمومی سازمان ملل متحد از اوضاع ایران اظهار نگرانی كرد.

رویدادهای 19 بهمن1357

1- جمعی از پرسنل نیروی هوایی با انجام رژه و خواندن سرود در مقابل حضرت امام، با حركت اسلامی مردم ایران و رهبری نهضت اعلام همبستگی كردند. ایشان همچنین از راهپیمایی مردم در حمایت از دولت مهندس بازرگان تشكر كردند.

2- ستاد ارتش، عكس روزنامه كیهان مبنی بر رژه افسران نیروی هوایی در مقابل حضرت امام را تكذیب كرد.

3- طی روزهای گذشته و امروز، شهر تهران شاهد تظاهرات مردم و فریاد و خشم كلیه اقشار در مقابل رژیم بود. بانك‌ها و دیگر مؤسسات دولتی مورد هجوم مردم به ستوه آمده از جنایت‌های شاه قرار گرفتند و شعله‌های آتش از همه سو زبانه می‌كشید.

4- امام خمینی طی نطق كوتاهی كه از شكبه تلویزیونی كاركنان اعتصابی رادیو و تلویزیون بطور مستقیم پخش می‌شد ضمن آرزوی موفقیت برای كاركنان رسانه‌های گروهی گفتند: دستگاه‌هایی در این قسمت بوده و هست كه بایستی در خدمت مردم می‌بودند. ولی رژیم غاصب از آنها در راه هدف‌های نامشروع استفاده كرده است.

5- در درگیری‌های گرگان، پنج نفر كشته و یازده نفر مجروح شدند.

6- مهندس شریف امامی كه از طرف دادستانی ممنوع‌الخروج شده بود، از كشور گریخت.

رویدادهای 20 بهمن1357

1- با حمله مأموران گارد به پادگان نیروی هوایی تهران، جنگ خیابانی آغاز شد. به گفته همافران، وقتی كه رادیو اعلام كرد فیلم ورود امام خمینی بعد از اخبار تلویزیون نمایش داده خواهد شد، آنها در سالن پادگان اجتماع كردند. با ظاهر شدن تصویر حضرت امام بر صفحه تلویزیون، طنین صلوات سالن را پر كرد و در این هنگام، افراد گارد به سوی آنها تیراندازی كردند و درگیری آغاز شد.

2- مردم ساكن در اطراف خوابگاه همافران، هنگامی كه از حمله نیروی گارد به همافران آگاه شدند، اهالی خیابان‌های اطراف را نیز با خبر كردند و طولی نكشید كه جمعیت انبوهی در كنار دیوار خوابگاه گرد آمدند كه با فریاد الله‌اكبر از همافران حمایت می‌كردند.

3- اجتماع مردم در كنار خوابگاه همافران نیروی هوایی كه از ساعت ده شب آغاز شده بود همچنان ادامه یافت. ترس مردم این بود كه در صورت پراكنده شدن، نیروهای گارد، مجددا به همافران حمله كنند، لذا از دفتر حضرت امام كسب تكلیف كردند و دفتر امام توصیه كردند كه پراكنده نشوید.

4- مردم در كنار خوابگاه نیروی هوایی همچنان شعار می‌دادند و خود را با آتش لاستیك‌های فرسوده گرم می كردند كه در ساعت 5/3 بعد از نیمه شب مأموران حكومت نظامی با خودروهای نظامی و در حالیكه از دور با شلیك رگبار مسلسل‌ها به طرف هوا در صدد ترساندن مردم بودند، به اجتماع مردم حمله كردند. در این هنگام مردم به كوچه‌های اطراف پناه بردند اما مأمورین توانستند یكصد و پنجاه و دو نفر را دستگیر و به محل استقرار حكومت نظامی در كلانتری تهران و منتقل كنند. در بین دستگیر شدگان دو روحانی نیز حضور داشتند.
تذكر: ظاهرا اولین كلانتری ساقط شده در جریان هجوم مردم همین كلانتری بود.

رویدادهای 21 بهمن1357

1- با آغاز درگیری مسلحانه، پرسنل انقلابی نیروی هوایی برای تسلیح مردم در ازاء كارت پایان خدمت سربازی، یك قبضه سلاح و هفت فشنگ در اختیار آنان قرار می‌دادند.

2- درساعت 5/4 بعدازظهر كلانتری تهران نو ـ پس از پنج ساعت زد و خورد شدید بین مأمورین گارد و مردم ـ سقوط كرد و مردم و گاردی‌ها در این زدو خورد چندین كشته و مجروح داشتند . از این پس، كلانتری‌ها یكی پس از دیگری به دست مردم ساقط شدند.

3- فرماندار نظامی تهران در اعلامیه شماره چهل خود، ساعات حكومت نظامی را از ساعت چهار و نیم بعدازظهر تا ساعت پنج صبح افزایش داد. پس از شدت گرفتن حملات مردم به كلانتری‌ها و پادگان‌ها، فرماندار نظامی تهران در همین روز ساعت منع عبور و مرور را تا ساعت دوازده ظهر افزایش داد. یعنی مردم تنها از ساعت دوازده شهر تا چهار و نیم بعدازظهر اجازه خروج از منازل خود را دارند.


4- حضرت امام خمینی در رابطه با حكومت نظامی اعلام شده از طرف فرماندار نظامی تهران، آن را ملغی اعلام كردند و گفتند: اعلامیه امروز حكومت نظامی خدعه و خلاف شرع است و مردم به هیچوجه به آن اعتنا نكنند ... اخطار می‌كنم كه اگر دست از این برادر کشی بر ندارند و لشگر گارد به محل خودش برنگردد ... تصمیم آخر خود را به امید خدا می‌گیریم. همچنین دولت موقت، اعلامیه حكومت نظامی را یك توطئه توصیف كرد.

5- مینی‌بوس‌ها و ماشین‌های وابسته به ستاد كمیته امام خمینی، با بلندگو، لغو اعلامیه فرماندار نظامی را در سطح تهران اعلام كردند. گفتنی است كه بنا به گفته‌ رحیمی، یكی از سران ارتش، حكومت نظامی تصمیم داشت كه با افزایش ساعات حكومت نظامی، به انجام كودتا و سركوب مردم و خصوصا ترور و دستگیری رهبران نهضت، بپردازد. این تصمیم حضرت امام، توطئه بزرگی را در آستانه پیروزی نهضت در نطفه خفه كرد.

6- امام خمینی در جواب به استعفای افراد نیروی مسلح نوشتند: قسم برای حفظ قدرت طاغوتی صحیح نیست و مخالفت با آن واجب است و كسانی كه قسم خورده‌اند باید بر خلاف آن عمل كنند.

7- مردم مسلح به یاری افراد نیروی هوایی رفتند. جنگ خیابانی در تهران اوج بیشتری پیدا كرد.

8- ده‌ها هزار تن از مردم در خیابان فرح‌آباد، پشت كیسه‌های شن و خاك سنگر گرفتند.

9- كلانتری‌های تهران نو، (چهارده و شانزده و بیست و یك و نه) و نارمك ده و یازده و شهر ری، سقوط كردند و همچنین یك هلی‌كوپتر گارد در تهران در هوا ساقط شد.

10- حجت‌الاسلام دكتر مفتح از جانب حضرت امام، عكس مندرج در روزنامه كیهان مبنی بر رژه افسران نیروی هوایی در مقابل ایشان را كاملا صحیح و واقعی دانست.


11- از سوی دفتر تبلیغات امام خمینی، هر گونه تماس با بختیار و سران ارتش تكذیب شد.

12- امام خمینی اعلام كردند كه من خودم اهل قلم و بیان هستم و هیچ سخنگویی ندارم.

13- ستاد امداد و سازمان ملی پزشكان، تعداد شهدا را تا ساعت یازده امشب، صد و بیست و شش تن ، و مجروین را ششصد و سی و چهار نفر ذكر كرد.

14- شمار كشته شدگان كه به بیمارستان جرجانی منتقل شده‌اند، به چهل و شش نفر رسید و تعداد زخمی‌ها به علت كثرت آنها قابل شمارش نیست.

رویدادهای 22 بهمن1357

1- با تلاش برخی از دوستان بختیار و نیز نزدیكان مهندس بازرگان، بنا شد جلسه‌ای با حضور بازرگان، بختیار و قره‌باغی تشكیل گردد. عباس امیرانتظام درباره این جلسه می‌گوید: قبل از جلسه، بختیار به من تلفن زد و گفت استعفای خود را در جلسه تسلیم خواهد كرد. لیكن بختیار در جلسه حاضر نشد و تنها استعفا نامه خود را برای جلسه فرستاد.

2- واحدهای نظامی چند شهر، از جمله لشگر زرهی قزوین، به سوی تهران روانه شدند. مردم، جاده تهران ـ كرج را به منظور جلوگیری از ورود واحدهای نظامی، مسدود كردند.

3- نبرد شدید مردم با نیروی گارد در خیابان‌های تهران شدت بیشتری پیدا كرد.

4- در پی درگیری‌های اخیر، پزشكی قانونی مملو از شهدایی است كه در چند روز اخیر كشته و شناسایی نشده‌اند.

5- تسلیحات ارتش، زندان اوین، ساواك سلطنت آباد، مجلسین سنا و شورا،‌ رادیو و تلویزیون، نخست وزیری، ژاندارمری و شهربانی، به دست مردم تصرف شد.

6- نصیری، رییس ساواك، سالار جاف، قاتل مردم كردستان و سپهبد رحیمی، توسط مردم بازداشت شدند. همچنین سپهبد بدره‌ای، فرمانده نیروی زمینی، محمد امین و بیگلری، جانشین فرماندگان گارد، به هلاكت رسیدند.

7- فرماندهان نیروهای سه گانه ارتش با حضور در خدمت امام خمینی، استعفای خود را تقدم كردند.

8- با مراجعه به منزل حضرت امام، گروه‌های مسلح پشتیبانی خود را از امام اعلام كردند.

9- حضرت امام به دنبال سقوط نهادهای اصلی رژیم و عقب‌نشینی ارتش از مردم خواستند كه آرامش و نظم را مجددا برقرار كنند.

10- رییس ستاد كل ارتش از جمله مواردی كه موجب شد ارتش اعلام بی‌طرفی كند، اینها بود: رییس ستاد شهربانی به كلانتری‌ها گفته بود مقاومت نكنند؛ در حالیكه این خلاف دستور بود. اعزام نیروهای زبده كمكی برای افسران محاصره شده در مسلسل‌سازی به جهت تمرد آنها بی‌نتیجه ماند. سربازان به طور دسته جمعی فرار می‌كردند و بدون اجازه به پادگان‌ها بر‌می گشتند. نیروهای زرهی به علت سد شدن راه آنها توسط مردم و تیر خوردن سرلشكر ریاحی، موفق به كار نشدند. نیروی هوایی به علت پیوستن افسران و همافران به مردم، قدرت انجام پرواز نداشت. بی‌نظمی عمومی، نافرمانی و اعلام همبستگی افسران عالی رتبه با كمیته امام خمینی همه گیر شده بود.

11- انقلاب اسلامی مردم ایران به رهبری امام خمینی، نظام دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی را سرنگون كرد.

12- امام خمینی طی پیام دیگری خطاب به مردم گفتند: توجه داشته باشید كه انقلاب ما از نظر پیروزی بر دشمن هنوز به پایان نرسیده است. دشمن از انواع وسایل و دسایس بهره‌مند است و توطئه‌ها در كمین است. تنها هوشیاری و انضباط انقلابی و اطاعت از فرمان‌های رهبری و دولت موقت اسلامی است كه توطئه‌ها را نقش بر آب می‌سازد ... با دولت موقت اسلامی همكاری نمایید تا با حول و قوه الهی هر چه زودتر با همكاری یكدیگر ایران اسلامی آباد و آزاد را مورد غبطه جهانیان بسازیم.

13- مهندس بازرگان طی یك نطق تلویزیونی، ضمن تشكر از آحاد مختلف مردم و خصوصا از اعلام بیطرفی ارتش در مسائل سیاسی گفت: تیمسار قره‌باغی در ملاقات حضوری، همكاری خود را با دولت موقت اینجانب اظهار نموده است.

14- از سوی حضرات آیات مرعشی نجفی و شیرازی، اعلامیه‌های جداگانه‌ای خطاب به ملت ایران منتشر گردید و پیروزی انقلاب اسلامی تبریك گفته شد.

15- پس از سقوط رژیم سلطنتی، همافران نیروی هوایی كه در حركت نظامی مردم نقش مهمی داشتند‌، از همكاری و مدد رسانی به موقع مردم تشكر كردند.

16- به مناسبت سقوط رژیم شاه، از سوی یاسر عرفات پیام تبریكی خطاب به حضرت امام فرستاده شد.


17- آیت‌الله خویی با ارسال تلگرافی برای حضرت امام، ورود ایشان را به ایران تبریك گفت.


وقایع انقلاب آن قدر سریع بود كه حتی مقامات آمریكایی در آخرین روزها نمی‌دانستند انقلاب پیروز شده است. اتاق عملیات كاخ سفید از طرف برژینسكی، تلفنی از سالیوان می‌پرسید: آیا هنوز امکان كودتا وجود دارد؟